مدرسه علیا

شماره ثبت در فهرست آثار ملی : ۱۳۲۱

قدمت : صفویه

مدرسه علیا یکی از زیباترین و بی نظیرترین مدارس خراسان محسوب می گردد که توسط میر علی بیک در اواخر دوره صفویه در شهر تاریخی تون بنا گردیده است و جزء مدارس چهار ایوانی می باشد. فضاهای معماری بنا شامل ورودی، هشتی، مسجد، مدرس و حجره ها می باشد. از عناصر حائز اهمیت مدرسه، گودال باغچه میان صحن مدرسه با فرم هشت ضلعی می باشد.

سردر این بنا دارای عظمت بیشتری نسبت به مدرسه حبیبیه می باشد . پشت در ورودی مدرسه فضای هشتی قرار گرفته که دارای تزئینات آجرچینی می باشد. در دو طرف آن دو فضا قرار گرفته است که فضای سمت راست، مسجد این مدرسه می باشد و فضای سمت چپ مَدرس می باشد. فضای مسجد این مدرسه دارای تزئینات زیبای مقرنس می باشد . دو راهرو از گوشه های هشتی دسترسی به حیاط این بنا را فراهم نموده است. بر روی فضای هشتی نیز فضایی مشابه آن ساخته شده که دسترسی به پشت بام بنا از طریق آن میسر می شود.

این مدرسه در زلزله دوره صفوی آسیب فراوان دیده به گونه ای که بخش های زیادی از آن تجدید بنا شده است. در زلزله سال ۱۳۴۷ نیز بخش هایی از مدرسه آسیب دید که توسط سازمان حفاظت آثار ملی اقدمات مرمتی مناسبی در این بنا صورت پذیرفت.

 

منبع : پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی تون